Sinds najaar 2024 legden we al een mooi traject af met de inwoners van Zaffelare om samen op zoek te gaan naar wat voor hen van Zaffelare hun thuis maakt. We hebben al heel wat stappen gezet om erfgoed uit het collectief geheugen te verzamelen en staan intussen klaar om samen in een laatste rechte lijn naar een nieuwe feestelijke dorpsbijeenkomst te gaan. Komende maanden zetten we extra in om doelgroepen te betrekken die tot nu minder een stem hadden in het proces: ouderen, jongeren, kinderen, sociaal kwetsbare personen. Er staan al een aantal acties in de pijplijn in het WZC en wijk ‘t Veerleveld. Hoogtijd dus voor een korte terugblik en een vooruitblik op wat nog in de startblokken staat!
In het najaar van 2024 zetten we aantal participatiemomenten op, lanceerden we een aantal acties en gingen we langs bij tal van verenigingen om het project bekend te maken. We verzamelen een hele resem verhalen en herinneringen aan feestelijke momenten en gebruiken uit het verleden. Uit al deze ontmoetingen ontstond de kerngroep, die samen de fundamenten uitzet en beslist over de volgende stappen in het traject. De leden zijn voornamelijk mensen die op een of andere manier al betrokken zijn in het Zaffelaarse verenigingsleven. De kerngroep komt tot op heden maandelijks samen en besliste om in de zomer van 2025 een verenigingenmarkt op poten te zetten.
Het uitgangspunt was om alles wat er leeft in Zaffelare samen te brengen. Het dorp heeft een zeer rijk verenigingsleven, maar dit komt zelden allemaal samen. Door deze markt te organiseren, konden de verenigingen niet enkel hun werking aan de dorpsbewoners voorstellen, maar kregen ze ook de kans om elkaars werking beter te leren kennen. Logischerwijs stonden de inschrijvingen eveneens open voor wie geen lid is van de kerngroep. Uiteindelijk klopten we af op 28 deelnemende verenigingen en ondernemers.
Op 17 augustus 2025 was de Zaffelaarse markt een feit! Onder een stralende zon konden bezoekers kennismaken met al wat er te beleven en te verkrijgen valt in hun dorp. Tussendoor konden aanwezigen genieten van een aperitiefconcert, een optreden van het koor, de passage van de reuzen Manten & Kalle en een tal van sportinitiaties. Kortom, het was meteen een groot succes!
Sommige bewoners en verenigingen koesteren de droom om ooit weer een Bloemenstoet op te zetten. Zaffelare heeft een verleden van stoeten en ommegangen en stond lang gekend om het grote aantal bloemenkwekerijen, en de kleurrijke velden die daarbij horen. De iets oudere generaties kunnen zich nog levendig herinneren hoe ze elk jaar het welbekende bloementapijt op de Grote Markt in Brussel mee opbouwden en meewerkten aan de Bloemenstoet. Het is niet toevallig dat het alcoholvrije bloemenbier “Boer Bloem” in Zaffelare gebrouwen wordt. Het besef kwam echter al snel dat een stoet misschien iets te hoog gegrepen is en dat je niet zomaar het verleden opnieuw tot leven kan wekken.
Intussen besliste de kerngroep om verder te bouwen op het succes van de Zaffelaarse Markt en het idee van de stoet te laten groeien. Volgende zomer organiseren we opnieuw een markt, maar deze keer met meer randanimatie en een stoet, als feestelijke aftrap van de dag. Op die manier krijgt het rijke erfgoed terug een plek, terwijl het verenigingsleven nog steeds centraal staat. De bloementeelt is niet het enige dat verder leeft in het collectief geheugen. Met de reuzen Manten & Kalle, de Ratteschieting, surplacen en andere volksspelen kent het dorp een uitzonderlijk rijke geschiedenis van feesten en bijeenkomsten. Komende maanden leggen we samen met de kerngroep alle puzzelstukken om deze tradities een plek te geven in deze nieuwe feestelijke dorpsbijeenkomst.
Al vanaf het begin zetten we in op het bereiken van de meer kwetsbare doelgroepen. Zoals overal vallen oudere mensen al snel uit de boot. Daarom hebben we het voorbije jaar al een paar ontmoetingsmomenten in het WZC opgezet om de stem van de oudste generaties te integreren in het eindresultaat. Veel verhalen die naar boven kwamen, zijn verweven met het levendige feestverleden van het dorp. De ideale brug naar een hernieuwde dorpsviering. Komende maanden organiseren we nog meer gespreksnamiddagen om verder in te gaan op deze verhalen. In samenwerking met De nieuwe ontginning verzamelen we foto’s om de herinneringen tot leven te wekken en illustratrice Paulien Baudu zal ons vergezellen om tijdens de gesprekken de verhaal live op te tekenen. Deze tekeningen krijgen een plek op de markt of de stoet in de vorm van expo, boekje, raamtekening of nog iets anders.
In de wijk ‘t Veerleveld bestaat de projectgroep nog steeds uit een beperkt aantal, maar zeer geëngageerde bewoners. Het Zaffelaarse kookboek dat we intussen bijna een jaar geleden lanceerden gaat nog steeds rond en in het voorjaar staken ze mee hun schouders om een ontmoetingsmoment te organiseren voor dag van de buren. Mede door het slechte weer kon dit niet rekenen om het gehoopte succes. De typische Zaffelaarse vlaaien bleken in het verleden al succes te hebben, dus daar bouwen we op verder. Op 3 januari organiseren we een bescheiden Driekoningenviering. Een laagdrempelig ontmoetingsmoment om met de buren op het nieuwe jaar te klinken, samen te zingen en de welgekende driekoningentaart aan te snijden. Voor de winnaars voorzien we een lekkere lokale verassing. Wie weet is de volgende stap een vlaaienwedstrijd op de volgende Dag van de Buren?




