De stadsrand van Gent, in dit project gezien als Lievegem, Evergem en Zelzate, wordt vandaag vaak onterecht beschouwd als een minder interessant randgebied, gedomineerd door industrie, een drukke haven en meerdere transportassen. Toch schuilt er een bijzondere rijkdom in dit gebied: in de verhalen van de bewoners, in de historische lagen van het landschap en in de wisselwerking tussen stad en natuur.
Het project De Aantrekkelijke Stadsrand vertrekt vanuit een waarderende en co-creatieve aanpak om de kracht en schoonheid van deze regio zichtbaar te maken. Door de principes van ‘Reizen naar Morgen’ toe te passen, versterken we dit gebied als een plek waar zowel bezoekers, ondernemers als inwoners een meerwaarde kunnen vinden. Toerisme is hierbij geen doel op zich, maar een middel om de samenleving te laten floreren. Twee trajecten, onder begeleiding van Avansa regio Gent, tonen hoe verhalen en kunst bijdragen aan een vernieuwde blik op deze stadsrand: een kunsttraject langs De Lieve en een verhalenwandeling in Klein Rusland.
Traject Klein Rusland: een wijk vol verhalen
In de arbeiderswijk Klein Rusland in Zelzate groeide een bijzonder participatief traject waarin buurtbewoners hun verhalen deelden. Wat betekent het om hier te wonen? Hoe was het vroeger? Wat maakt deze plek speciaal? Doorheen interviews en ontmoetingen kwamen er heel persoonlijke herinneringen naar boven, die samen een gelaagd en rijk beeld van de wijk vormen.
Tijdens deze gesprekken vertelden bewoners over hun jeugd, hun buren, het dagelijkse leven en de veranderingen die ze door de jaren heen zagen. Sommige verhalen waren ontroerend, andere grappig of herkenbaar, maar allemaal toonden ze de sterke band die mensen met Klein Rusland hebben. Door te luisteren en deze verhalen samen te brengen in een wandelroute, brengen we een eerbetoon aan het verleden én het heden van de wijk.
Samen met Kristof Vereecke en Pascal Meyvaert werd deze veelheid aan stemmen samengebracht in een verhalenwandeling. Deze wandeling nodigt bewoners en bezoekers uit om op een nieuwe manier door de wijk te lopen, met oog voor de kleine en grote verhalen die dit stukje Zelzate zo bijzonder maken.
Traject De Lieve: kunst en verhalen langs het water
Langs het oude Lievekanaal werken we samen met Filip Van Dingenen aan een artistieke vertaling van de plek. De Lieve, ooit een belangrijke waterweg, ligt vandaag grotendeels verborgen in het landschap, maar haar verhalen en betekenis blijven springlevend. Door kunst en creativiteit in te zetten, willen we de relatie tussen mens, water en omgeving versterken.
Het traject kende al enkele inspirerende momenten. In de zomer van 2024 werd in OC De Lieve in Evergem het videowerk Travelogue of De Lieve van Filip Van Dingenen vertoond. Deze filmvoorstelling riep boeiende gesprekken en persoonlijke reflecties op over de betekenis van De Lieve. Oude verhalen over watervlooien, vergeten films en het mysterieuze monster Den Osschaert brachten het verleden en heden van het kanaal samen.
Ook kwamen we samen op boerderij Boterhoek in Lievegem. Tijdens een wandeling langs ’t Liefken werden lokale verhalen en legendes gedeeld, met muzikale en vertelperformances van Ann Van der Plaetsen en Hendrik Colpaert. De historische en ecologische waarde van het kanaal werd tastbaar gemaakt, terwijl inspiratie werd opgedaan voor de volgende stappen in het kunsttraject.
Momenteel werkt kunstenaar Filip Van Dingenen aan een aangepast concept waarin inwoners op een toegankelijke manier een rol kunnen spelen. Een van de ideeën is een verfilming van een stoet langs De Lieve, waarin creatieve bijdragen van bewoners centraal staan. Zo blijft dit traject groeien als een participatief en betekenisvol kunstproject dat De Lieve en haar verhalen opnieuw in de kijker zet.
Vooruitblik naar de afronding
Terwijl de laatste realisaties vorm krijgen, kijken we uit naar de afronding van het project tegen het einde van dit voorjaar. Samen met onze partners – Toerisme Meetjesland, Toerisme Oost-Vlaanderen, Plattelandscentrum Meetjesland, de gemeenten Zelzate, Evergem en Lievegem, Cultuuroverleg Meetjesland, Vlaamse Landmaatschappij, Projectbureau Gentse Kanaalzone, Regionaal Landschap Meetjesland & Leievallei en Avansa regio Gent – zetten we de laatste stappen om de stadsrand op een nieuwe manier zichtbaar en beleefbaar te maken.
Hieronder vind je een lijst van verslagen van de afgelopen bijeenkomsten:
