‘Alles van waarde is weerloos’, leert Lucebert. Maar is dat wel zo? Welke waarden zijn weerbaar en keren daarom telkens terug? In welke mate creëren we zelf onze waarden? Kunnen we hier iets leren van de filosofische inzichten van Nietzsche, Marx en Adam Smith?
Waardering begint vaak met meten: de snelste hardloper wint de beker; het bericht op de sociale media met de meeste ‘likes’ is het leukste; de persoon met de meeste ‘volgers’ het interessantst. Is iets méér waard naarmate méér mensen het waarderen? Welke plaats neemt het eigen oordeel dan nog in?
Hoe kijken jongeren aan tegen de waarden die via social media worden gecreëerd en doorgegeven? Hoe waardevol is iets nog wanneer je ‘followers’ kan kopen?
Wat als we op een andere manier beoordelen wat ‘waardevol’ is, en niet enkel de geldwaarde, maar ook de gebruikswaarde, de esthetische waarde en de morele waarde mee in ogenschouw nemen? Hoe verandert dan onze blik op kunst, op verschillen tussen mensen (en hun ‘beperkingen’), op onze eigenwaarde?
We nemen in ons oordeel over de waarde gewoonlijk de mens als maatstaf: die kan bepalen wat goed of kwaad, juist of onjuist, mooi of lelijk is. Wat we niet zien, is dat ook de natuur, dieren en planten waarderingen uitdrukken. Zwanen waarderen het bijvoorbeeld niet als je te dicht bij hun jongen komt. Wat als we tegen de ratrace en de waan van de dag in, opnieuw de nacht, het donker, de ruimte zouden waarderen? Brengt ons dat geen ander perspectief op de zaak?
Maar als je zoveel perspectieven op waardering meeneemt, leidt dat dan niet tot een kakofonie? Of zitten er onder al die waarderingen patronen die alles met alles verbinden?
Programma en tickets vanaf 1 maart via deze website.
Hou ook de facebookpagina van Dag van de Filosofie in de gaten!