Bruno Reniers is coördinator bij Projectbureau Gentse Kanaalzone, een samenwerkingsverband tussen de stad Gent, de gemeente Evergem en Zelzate, de provincie Oost-Vlaanderen, het Vlaamse gewest en North Sea Port. Via verschillende projecten trachten zij hun toekomstvisie - geïntegreerde en duurzame ontwikkeling - voor de Gentse Kanaalzone te realiseren. “Als je vandaag zegt: we gaan eens de toerist uithangen in het gebied tussen de zeehaven en het Meetjesland, dan ga je niet echt mensen warm maken. Maar onbekend is onbemind.”
Bruno Reniers: “Met ons team van drie medewerkers proberen we ervoor te zorgen dat de Gentse Kanaalzone leefbaar is voor iedereen: de bewoners, de landbouwers en de economie. Ook het traditioneel spanningsveld tussen natuur en landbouw proberen wij mee te bewaken, zodanig dat iedereen zich gelukkig voelt in die complexe omgeving.”
“We zijn zeer actief betrokken bij de vormgeving en ontwikkeling van de zogenaamde koppelingsgebieden: de royale buffers tussen de kanaaldorpen en de economie waar er een geïntegreerd samengaan gezocht is tussen landbouw, recreatie, maar ook zuivere natuurontwikkeling en harde bosbuffers. Hier zie je een versmelting van die verschillende belangen in de Kanaalzone: Landbouw, natuur en recreatie.
Op delen van die koppelingsgebieden zit ook een fietsnetwerk uitgerold. Wij willen hier het ‘raamplan fiets’ uitrollen: een afspraak tussen alle partners om een fietsnetwerk uit te bouwen op verschillende niveaus in de Kanaalzone. Dit jaar willen we het volledige netwerk van 270 kilometer gerealiseerd hebben, waarvan we nu iets over halfweg zitten. We hebben nog een beetje werk. Vanaf dat moment zou je op een vlotte en veilige manier zowel van A naar B, alsook recreatief in één grote lus rond de Kanaalzone kunnen rijden.”
“Dit jaar willen we het volledige netwerk gerealiseerd hebben van 270 kilometer in de Kanaalzone”
Wat heeft jullie doen beslissen om als partner in het project ‘Aantrekkelijke stadsrand’ te stappen?
Reniers: “Als je vandaag zegt: we gaan eens de toerist uithangen in het gebied tussen de zeehaven en het Meetjesland, dan ga je niet echt mensen warm maken. Maar onbekend is onbemind. Jaar na jaar zien we het gebied evolueren. Tijdens de fietstochten die we organiseren - met ruimtelijke planners, buitenlandse delegaties uit Nederland, universiteitsstudenten, toeristen of scholen - zien we dat je nu al vanuit Muide Meulestede naar het Kluizendok kan fietsen op een manier dat je eigenlijk bijna geen notie meer hebt van de aanwezigheid van de zeehaven. Op bepaalde punten heb je natuurlijk wel uitkijkpunten en er zijn nog probleempunten die moeten aangepakt worden. Maar op die spannende lijn, die confrontatie van die zeehaven met dat buitengebied, is er zich nu ergens een netwerk van fietspaden en koppelingsgebieden aan het organiseren die het gebied een eigen identiteit geeft. En dat zorgt telkens voor verwondering, ook bij de mensen die wij meepakken op die fietstochten.”
“In Antwerpen is de haven veel meer geborgen in de mensen hun hart”
Aantrekkelijke Stadsrand kan inderdaad voor een verdere bekendmaking zorgen van een regio die over het algemeen nog als minder aantrekkelijk wordt gezien.
Reniers: “Ja, al is het mentaal connecteren van de Gentse regio met zijn haven minder aanwezig dan in de klassieke voorbeelden in het buitenland. Kijk maar naar Liverpool, Hamburg of dichterbij zelfs Antwerpen. Daar is die haven veel meer geborgen in de mensen hun hart. Hoe het komt dat dat in Gent iets minder is, weet ik niet. Maar elke kans die wij krijgen om dat gebied op een positieve manier in the picture te zetten, zullen we grijpen.”
Op donderdag 6 juli organiseren jullie voor ons publiek ook een fietstocht. Wat mogen de mensen daarvan verwachten?
Reniers: “We gaan focussen op die koppelingsgebieden, het verhaal van het landschap en de wisselwerking tussen de grootsheid en de schaal van de zeehaven en de kleinschaligheid die daar ook aanwezig is. Denk maar aan een kanaaldorp zoals Doornzele. We gaan eens naar de andere kant van de R4 gaan, waar je die schaalbreuken ervaart en ook ziet hoe het landschap daarop inspeelt. Ook zullen we boven op de Zonneberg gaan staan. Als je daar bovenop staat en het is mooi weer, dan zie je van aan de zee tot in Antwerpen! Je ziet ook integraal het Meetjesland en Gent liggen. En daar zie je pas echt hoe dat landschap in elkaar zit.”
“De Zonneberg is een voormalig stort. Dat was een serieus milieuprobleem"
Het maakt ons nieuwsgierig. Nog een laatste vraag: Wat is jouw persoonlijk favoriete plekje in de regio?
Reniers: “Boven op die Zonneberg staan is altijd bijzonder. Of het nu goed weer is of regent: het is altijd een belevenis. Zeker als de brug van Zelzate opengaat en er passeert een boot, dan zie je daar Zelzate liggen. Ook door het verhaal dat achter de plek zit, en het verhaal dat nog niet volledig is afgelopen. De Zonneberg is immers een voormalig stort. Dat was een serieus milieuprobleem. Het stort is afgedekt, en vervolgens zijn ze gaan zoeken naar wat te doen met die berg. Toen is het verhaal van de Zonneberg ontstaan: een coöperatieve heeft er zonnepanelen opgelegd en onder de berg lopen vervolgens schapen die de Zonneberg beheren. Errond komt er nog 20 hectare natuur. Een probleemplek met een ernstige milieuproblematiek is men zo beginnen omvormen naar iets dat een meerwaarde heeft voor de omgeving, de natuur en de energieproductie. De eerste groene waterstoffabriek van de Gentse haven is daar ook in voorbereiding. Dus dan zal een deel van de zonnepanelen, en een aantal windturbines, afgeleid worden naar een electrolizer om groene waterstof te gaan maken. Die Zonneberg is echt een verhaal op zich.”
Je hebt ons alvast benieuwd gemaakt om deze regio verder te ontdekken tijdens de fietstocht deze zomer. Enorm bedankt voor ons gesprek, en veel succes met alle komende realisaties!